S Ö Z A L T I

euro 2024 |

14 iyun - 14 iyul tarixlərində Almaniyada keçiriləcək futbol bayramı. Bir çoxları Fransa və İngiltərəni favorit hesab edir. Məncə həmişəki kimi İngilislər bacara bilməyəcək. Bəlkə də beynimə loser kimi kodlanıblar bilmirəm. Şəxsən mən turnirin qalibi kimi fransanı görürəm. Çox əjdaha şəkildə gəlirlər. Keçim qrup təxminlərimə:

Burda Macarıstan qrupun sürprizi olacaq. Almaniya maks 2 olacaq. İsveçrə və Şotlandiya isə ən yaxşı 3-cü yer uğrunda mübarizə aparacaq. Qrupun həlledici oyunu elə 1-ci turdakı Macarıstan - İsveçrə matçı olacaq.

Azarkeşi olduğum və son çempion İtaliyanın taleyindən qorxuram. Spaletti bambılısı dünən hücumçu qıtlığında Bolognada əla mövsüm keçirən Orsolinini komandadan çıxartdı. İtaliyada hamı spalettini topa tutur. Zaccagni, çolaq el shaarawy və demək olar ki, bu sezon oynamayan faggiolini saxlayıb, Orsolini və lazionun qapıçısı provedeli kənarda tutub. İspaniya və Xorvatiya, hətta Albaniya da başağrısı olacaq İtaliyaya. Türkiyə ilə 0-0 bitən matçda da ümid vermədilər. Amma bu İtaliyadı. Qrupda 3 heç-heçədən sonra dünya çempionu olmuş komandadı. Bilmək olmaz. Bu qrupa təxmin vermək çox çətindi. Realist olsam hal-hazırki vəziyyətə uyğun olaraq: 1 İspaniya 2 Xorvatiya 3 İtaliya 4 Albaniya.

İngiltərə burdan təmiz çıxar. 2ci yer üçün Danimarka və Serbiya əlləşər və Danimarka yeri qapar.

Ən asan qrupdu bu məncə. Fransa 1, Hollandiya 2, Avstriya 3, bərbad oyun oynayan Polşa 4.

Ən maraqlı qrup. Hamı Belçikanın asanlıqla 1-ci olacağını desə də mənim fikrimcə onların generasiyasının limiti çoxdan bitib. Rumıniya sürpriz edəcək. Ukraniya da ondan geri qalmayacaq. Slovakiya 4-cülüyə məhkumdu.

Gəldik dananın Türkiyə üçün quyruğunun qopduğu yerə. Türkiyə burdan necə çıxırsa çıxsın 8/1-dən o yana getməyəcək. Çünki ya Fransa ya İngiltərə ya da b qrupunda hansısa əjdaha ilə qarşılaşacaq. Ümumiyyətlə Türkiyə elə komandadı ki, oyununu heç cür tuta bilmirsən. Heç vaxt stabil oynamırlar. 0 da çəkə bilərlər. 90+ -da vurulan qollar ilə 1-ci də çıxa bilərlər. Portuqaliya 1-ci olacaq sözsüz. Gürcüstan Mdb-nin hal-hazırda ən yaxşı oynayanıdı. (Russia excluded). Çexiya burda tale həll edən komanda olacaq.
Könlümdən keçən 2008 və 2012-dəki İspaniya kimi İtaliyanın da ardıcıl qalib gəlməsidir. Amma çətin. Real vəziyyət Fransanın çempionluğunu göstərir. Ümid edirəm ki, 2004 və 2016 kimi sıxıcı yox, 2000 və 2008 kimi yaddaqalan turnir olar.

sosioloji marksizm | elm

analitik marksizm ekolu ilə tanınan, sosial siniflər klassifikasiyasında yeni nəzəri paradiqmaları ilə həm sosiologiya sahəsində həm də bütöv olaraq marksizm sahəsində yeni cığırlar açan erik olin wrightın Viskonsin-Medison Universitetində verdiyi dərslərdən biri.

dərsin syllabusu 87 səhifədir -*. bu yay syllabusda paylaşdığı əsas oxumaları bitirməyi planlayıram.

syllabusdakı chapterlər bu şəkildədir:
1) giriş
2) sinfi struktur
3) sinfi təşəkkül
4) dövlət və siyasət nəzəriyyəsi
5) ideologiya və şüur
6) tarix nəzəriyyəsi
7) sosializm və xilas/azadlıq

və üstəlik əsas oxumaların yanında- əgər vaxtınız varsa- əlavə oxuma materialları da var. möhtəşəm syllabusdur.

syllabusun linkini paylaşıram. məncə göz atın və bu sahə haqqında nələrsə oxumaq istəyirsinizsə yararlanın.

link: https://drive.google.com/file/d/1Q64aPnfb1IlezJXjzcwuXMh62U8Silft/view?usp=sharinghttps://drive.google.com/file/d/1Q64aPnfb1IlezJXjzcwuXMh62U8Silft/view?usp=sharing

ufc | idman

Açılışı ultimate fighting championship olan mma təşkilatı. İnsanların niyə bu qədər az maraqlandığına təəsüflənirəm düzü, xususilə də həmcinslərim arasında. Nəticə də, dünyanın ən güclü ya da badass insanının kimi olduğu sualı maraqlıdır və bunun cavabının öyrəniləcəyi ən prestijli təşkilat ufcdir. One championship və bellator kimi təşkilatlar da var, lakin ordakı əksər divizyadakı çempionlar heç ufcnin top 10 una girə bilməz müvafiq çəki divizyasında. Təbii olaraq anlayıram bəzi insanlar şiddət və s. kimi görüntüləri sevmir, həmin insanların baxmamağı normal haldı. Ancaq ölkədə xususilə animeci kütlənin, heç ufc nin nə olduğunu eşitməməyi maraqlanmamağı qəribə gəlir. one punch man, naruto və oxşarı animelərə baxmaqdansa çox daha real olanına baxa bilərsiz. Və bu real xarakterlərdən çox daha yaxşı inspiration ala bilərsiniz. Misal verim döyüşçülərdən,
Alex pereira gec yaşda kick-box a başlıyır. Ən yüksək səviyyə olan glorydə 2 diviziyada çempion olur. 2 dəfə məğlub elədiyi israel adesanya tərəfindən hər hansı bir interviyuda, "mən əfsanə olanda, hər hansısa bir pubda arxamdan boş boş danışacaq , o heç kimdi" tərzi təhqir olunmadan sonra özünə tamam yad olan bir idmana başlıyır. Hansı ki grappling dediyimiz şey 30 dan sonra elə rahat öyrənilən bir şey deyil. Öyrənsən belə heç vaxt vasatın üstü ola bilməyəcəksən, bunun özü də böyük drawback di istenilen döyüşçü üçün. Pereira ufc debutunu edir, və hətta bambılı bambılı danışan adesanyanı knockout edir. Sonra bir yuxarı çəkidə də çempion olur və hal-hazırda planetdə ayaqüstü döyüşdə ən çox qorxulan döyüşçüdür desək düz olar. Və bu insanın bütün bu uğuru, brazilyanın kasıb favellalarından birində, yoxsullaqdan çıxaraq elədiyi də
ayrı bir heyrətamiz haldı.

Çox maraqlı personaj var yəni ufcdə, misal günlərcə qaranlıqda ac sussuz, balaca otaqda günlərcə duran jiri prochazka. Bu xarakter elə bil sırf mistik anime xarakteri sevən insanlar üçün dizayn olunub. Günlərcə meşədə tək qalıb, məşq edir, just insane dude overall. Hərtərəfli döyüşə bilir, ancaq əsasən ayaqüstü döyüşməyə üstünlük verir, və sıfır guard ilə, full hücüm. Alex pereira kimi dünyanın ən təhlükəli kickbox çusunun belə üstünə şığıyır, əli qolu qarınında, ayaqları yediyi low kick lərdən təndimiş, qızarmış(döyüşdən sonra hətta morarmış olacaq) vəziyyətdə.
Son olaraq döyüş deyim maraqlananlar baxsın.
https://youtu.be/dHKRVKnChFI?si=SPdvsxA140sdhjxV

Jiri ilə glover teixeirü nın döyüşü həqiqətən yüksək gərginlikli bir kəmər döyüşü idi, gərginlik dedim yəni daim bir actionın olduğu maraqlı bir döyüş, sıxıcı şəkildə bir roundda 10, 15 jab in atıldığı bir döyüş yox. Düşünürəm ki, bu döyüşə önyarqısız baxan insan mma fanatı ola bilər.
Səhv eləmirəmsə gloverin 8 ci dərəcə bjj qara kəməri var və bu onu idmandakı ən yüksək grappling çi deməyimizə bəs edər. Ancaq mma təkcə grappling deyil.

https://youtu.be/7CAkyfHMhhA?si=dgNlY8GcxY5sm7cn
Rober whittaker , yoel romero

Müasir dövr middleweightdə(83kg) ən yaxşılardan olan cavan Whittakerın 41 yaşlı kafdar romero ilə olan 2- ci döyüşü. Romeroya kafdar dediyimə baxmıyın the dudes is insanely ripped and explosive. Çox gec başladığı idmana səhv eləmirəmsə 35,(köhnə olimpik gürəşçidir) əfsanə olaraq ayrılmışdı ufcdən. Qeyri mümkün bir nailiyyətdi həqiqətən 35 indən sonra təzə idmana başlamaq oyana, 35 indən sonra çempion ola bilmək ya da oxşarı bir nailiyyət göstərmək qeyri mümkün bir haldı. Çünki istər istəməz qocalırsan, əgər heavyweight ya da light heavyweight deyilsənsə. Romero onsuz adi bir insan deyil, hamı kuba da bədəninə qəribə experimentlər olunduğu bilir, ancaq yenə də idmanın özündə doping təşkilatları nəzarət edir, keçə bilibsə fair competition.

https://youtu.be/h9oj6HEdZSI?si=_0lutKRzOWW03d_v
Son olaraq aşağı çəkilərdən daha texniki olan, volkanovski, islam makhachev döyüşü. Volkanovski bu döyüş zamanı məğlubiyyətsiz demək olar, çempion idi 66 kiloda, islam isə xəbibin atasının favorit tələbəsi idi və çempionluğu oliveirdan(xəbibi udacağı deyilirdi, çox yaxşı grapplingi olduğuna görə) almışdı. Çoxlarına görə xəbibdən daha yaxşı olan islam, xususilə ayaqüstü döyüşdə, əksər döyüşlərini 1 dəqiqənin altında bitirən islam üçün çıxa biləcək ən texniki və inatçı rəqiblərdən idi alexander, həmçinin bütün çəki divizyalarını əhatə edən reytinqdə də, pound for pound rankingdə də 1 ci sırada idi. Bu döyüş digərləri qədər, süper maraqlı olmaya bilər, ancaq məğlubedilməz dağıstan grappling məktəbinin qarşısına çıxan ən güclü oponentin döyüşə necə bir əhəmiyyət qazandırdığnı qavraya bilsəz, yüksək diqqətlə baxacağıvıza şübhəm yoxdur. Hərhalda texniki skill olaraq bunun üstünə çıxa biləcək başqa qarşıdurma yoxdur.

Sona da ufc üçün xüsusi tarixi əhəmiyyəti olan bir neçə maraqlı döyüş qoyacam
https://youtu.be/en4hR34Bl8w?si=Xm8rBGOoan4LTDtz
https://youtu.be/l8s2fsfIpUA?si=AFqEA-1VW_NkK6e8
https://youtu.be/JuBBIJ7adjM?si=l2RWjq2ktf83kZKQ

obyekt yönümlü proqramlaşdırma | proqramlama

(OYP) - verilənlərin obyektlər üzərindən formasını dəyişməsi üzərinə qurulmuş proqramlaşdırma methodu. yazılmış funksiyaların təkrər istifadəsinə və daha kompleks məntiqə kömək edir.

// birinci class-da yaradılan obyekt və methodun digərində çağırılıb istifadə edilməsi:
class a {
string name;
public void method_a();
}
// ikinci class-da implementasiyası
class b extends class a {
name = "jhon.doe'':
method("do something");
}

bəzi methodolojiyaları:
enkapsulyasiya (encapsulation),
varislik (inheritance),
polimorfizm (polymorphism),
abstraksiyası (abstraction),
obyektlər arasında informasiya axınının təşkili (sending messages / message sending),
təkrar istifadə oluna bilərlik ( reusability).

java - c - c++ - Python - php
bu linkdə azərbaycanca ətraflı və bəsit izahı da var

perfume genius | musiqi

əsl adı Michael Alden Hadreas olan əsasən indie pop, indie rock və art pop tərzlərində mahnılar bəstəyən amerikalı musiqiçidir. Özünə seçmiş olduğu bu ləqəb isə Perfume The Story of a Murderer filmindən irəli gəlir. 2020-ci ilin diqqət çəkən albumlarından biri Set My Heart on Fire Immediately olsa da onun no shape albumunu daha çox bəyənirəm.

Tanımaq istəyənlər üçün:
(baxma: jason)
(baxma: otherside)
(baxma: die 4 you)
(baxma: slip away)
(bax: queen)
(baxma: without you)

euro 2024 |

sosioloji marksizm | elm

ufc | idman

obyekt yönümlü proqramlaşdırma | proqramlama

enemy at the gates ★ wiki | kino

fransiz rejissor jean-jacques annaudun 2001-ci il istehsalı filmi. film ikinci dünya müharibəsinin taleyinin həll olunduğu stalinqrad şəhərində baş verən hadisələrə əsasən çəkilib. baş rolarda jude law, jozeph fiennas və olamasaydı film heç izlənilməzdi deyəcəyim ed harris oynayır.

--spoiler--

film ikinci dünya müharibəsinin son anlarında adını tarixə yazdıran ukraniyalı snayper vasily zaytsev və onu öldürməsi üçün göndərilən berlin snayper məktəbinin müdüdrü konigin aralarındakı 'şəxsi' müharibədən bəhs edir.

--spoiler--

zaytsev haqqında oxuduqlarıma əsasən ağlımda canlanan obrazı law canlandıra bilmədi. burada ən böyük səhv ssenaristin payına düşür. (ssenarist ele rejissorun özü idi) tarixdə 37 gün ərzində bilinən sayı 225 alman əsgəri öldürən zaytsevin bu məharəti filmdə əksərən dialoglarda bəlli olur.
filmdə ən uğurlu obraz alman snayper konig olur. əsas qəhrəman zaytsev olsa da, sona kimi konigin qalib gəlməsi istəyini yaratması ed harrisin aktyorluq uğurudur.
filmdə müharibəni açıq-aydın, çılpaqlığı ilə göstərən kadrlar çox uğurlu alınıb. filmin 70 milyon dollarlıq büdcəsinin əsas səbəbi də elə filmin qurğusudur. filmdə zaytsevlə konigin mübarizəsi arasına 'soxuşdurulmağa' çalışılan sevgi hekayəsini çox uğursuz hesab edirəm. filmin finalı gözlədiyim təsiri bağışlamadı. ümumilikdə baxılması lazım olan filmlərdən hesab etmək olar.

filmi 6,5/10 kimi qiymətləndirirəm.

javascript | proqramlama

28 may 1997 b.dortmund - yuventus matçı | idman

ssri-nin dağılması ★ wiki | tarix

ssri-nin dağılması “marksizm öldü” fikrini ortaya çıxartmışdı. 1917-ci il inqilabları ilə əsası qoyulan və 1922-ci ildə qurulan ssri, sistemin çatışmazlıqları ucbatından 1991-də dağıldı. 1980-ci illərin sonuna yaxın qərb bloku ilə girdiyi silahlanma yarışında məğlub oldu və bu da sovetlərin iqtisadiyyatında təmir olunmayacaq yaralar açmışdı. bu yaralar ssri-nin dağılmasındaki bir çox səbəbdən sadəcə bir neçəsi idi. bir çox kitap və məqalələrdə ssri-nin çökməsinin marksizmin sonuna işarə elədiyi iddia edilir. francis fukuyama’nın tarixin sonu [the end of history][1992] kitabı, marksizmin sonu olduğunu deyir. lakin ssri-nin dağılması marksizmin sonu deyil. ona görə ki, leninin dövründə əsası qoyulan və stalinin hakimiyyətə gəlməsi ilə daha da güclənən bürokratik kollektivizm ya da totalitar kommunizm ilə marks’ın iddia etdiyi marksizmə gedən demokratik yol arasında fərqlər var. çünki sovetlərdəki kommunizm marks’ın dediyi kommunizm deyildi. yəni əsl kommunizm deyildi. ona görə də, sovet kommunizminin dağılmasının günahını marks’a və marksist teoremə yükləmək düzgün deyil.
əslində marks yox, jean-jacques rousseau, hegel və sağ hegelcilər sovet totalitarizminin mənəvi atalarıdırlar. bundan əlavə marksın sosyalizm və demokratiya anlayışı, sovet kommunizmiylə, leninizm ilə, stalinizm ilə ya da hansı ad olur olsun ssri-də çökmüş olan totalitarizm ilə uyğun deyil. lakin marksist teoremlə sovyet kommunizminin niyə dağıldığını açıqlamaq olar. yoxsa biz sovyet kommunizminin yaratdığı problemləri marksizmə yükləməklə, marksın hətta leninin fikirləşdiyi sosyalizm ilə sovet kommunizminin arasındakı fərqin üzərini örtdüyü qədər, marks, lenin, stalin və digər sovet liderlər arasındaki fərqidə örtmüş olar. lenin professional inqilabçılardan ibarət gizli bir partiya quraraq 1917 inqilabını həyata keçirdi. və bu partiyanı müdafiə etmiş, ona geniş hüquqlar vermişdi. lakin marks’ın dediyi isə başqa idi. marks deyirdi ki, inqilab xalq demokratiyası ilə sırf işçi sinfinin öz fəaliyyəti ilə olmalıdır. bunun əksinə isə leninin bolşevik partiyası hakmiyyəti ələ keçirdi, iqtidar və hüquqları öz əlində cəmləşdirdi. lenin ilə stalin arasında da fərqlər var idi. lenin hakimiyyəti bir partiyanın əlində saxlamaqla qisməndə olsa demokratiya yaratmışdı, bəzən seçimlərdə məğlub olmuştu, yəni bolşeviklərin dediyi “demokratik mərkəziyyətçilik” qurmuşdu. stalin isə tək partiyalı sistemi ləğv edərək, tək adam qaydasını qoymuşdu. və bununlada sitemdə dərin korlanma, iqtisadi səmərəsizlik və durğunluq yaradan və sovet rejiminin sonda çöküşünə səbəb olacaq dövlət sosyalizminin stalinist bürokratik formasını başlatmışdı.
ssri-dəki mətbuat azadlığına icazə verilməməsi, hər yerdə senzuranın olması, sovet kommunizminə qarşı olan bir sözün belə işlədilməsindən qorxulması, sovet totalitarizminin mənəvi atası olan rousseau fikirlərindən qaynaqlanırdı. bu da marks ilə fərqi ortaya qoyur. indi isə fikir, mətbuat azadlığı olmayan sovet kommunizmi ilə əlaqələndirilən marksın mətbuat haqqındakı fikirləri:

"azad mətbuat bir xalqın ruhunun hər yerdə olan oyanıq gözüdür, bir xalqın özünə olan inancının cisimləşməsidir, fərdi dövlətə və dünyaya bağlayan açıq halqadır, maddi mübarizələri intellektual mübarizələrə çevirən və onların kobud maddi formalarını ideallaşdıran bir cisimləşmiş mədəniyyətdir. azad mətbuat bir xalqın özünə qarşı dürüstcə günah çıxarmasıdır, və günah çıxarmanın bağışladıcı gücü yaxşı bilinir. azad mətbuat bir xalqın özünü görə biləcəyi bir ruhi aynadır, və öz özünü araşdırma müdrikliyin ilk şərtidir. azad mətbuat, hər evə hava qazından daha ucuza təmin edilə biləcək olan dövlət ruhudur. azad mətbuat çox istiqamətlidir, hər yerdə tapılır, hər şeyi bilir. azad mətbuat gerçək dünya haqqında hər vaxt məlumat yığan və daha böyük bir mənəvi zənginliklə gerçək dünyaya geri dönən və gerçək dünyanın ruhunu yeniləyən ideal dünyadır." [marx and engels, 1975, 164-165]

bu fərqlərdən sonra bu nəticəyə gəlmək olar ki, totalitar kommunist dövlətlərə təsir edən marks deyil rousseau’dır. əlavə olaraq hegelcilər və sağ hegelcilərdə, müasir totalitar dövlətin qanuniliyini rousseau’nı izləyərək dəstəkləmişdilər. hegel üçün dövlət, ağıl və azadlığın cisimləşməsi, vücud tapması idi. hegelin: “insan bütün varlığını dövlətə borcludur” sözündən də nə demək istədiyini başa düşmək olar. sağ hegelcilər də deyirdilər ki, demokratiya xaos yaradacaq. yalnızca dinin təsdiqlədiyi güclü bir dövlətin, nizamı və sabitliyi təmin edə biləcəyinə inanırdılar. burada mühafizəkarlığın da təsiri görülür. bu fikirlər totalitar dövlətin qurulması üçün lazım olan hər şeyə malikdir.
stalinin totalitar rejimi, “tək ölkədə sosyalizm” fikri, tək adam qaydası ssri-nin dağılmasında rolu olmuşdur. artıq iqtisadiyyatdakı durğunluq 1980-ci illərin sonunda ssri-ni çıxılmaz vəziyyətə salmışdı. mixail qorbaçovun hakimiyyətə gəlməsi ilə 1985-ci ildən başlayaraq gerçəkləştirilən perestroika yəni, iqtisadi “yenidən qurulma” və glasnost yəni, “açıqlıq” şüarları ilə edilən islahatlar sadəcə, sistemin qüsurlarını ifşa edərək dəyişim tələbini gücləndirdi və ssri-nin dağılmasını sürətləndirdi. alex tocqueville’nin 1789’dakı fransa üçün dediyi kimi:“pis bir hökümət üçün ən təhlükəli an, hökümətin, yollarını təmir etdiyi andır.”

bir də bu yazılanlara əlavə olaraq bunu yadda saxlasaq yaxşı olar. marks kapitalizmin çöküşü, işçi sinfinin inqilabı, kommunizmin hakimiyyəti ilə bağlı çox dəqiq və deterministik fikirlər irəli sürmüşdür. lakin kapitalizmin elastikliyi və özünü yenidən qurmadakı uğurunu düzgün analiz edə bilməmişdir. marksın bu mövzudakı uğursuz olduğu, yanlış fikirlər irəli sürdüyü qəbul edilməlidir.

son olaraq yazılanlardan, birdə, bu nəticəni çıxara bilərik ki, sovet rejiminin dağılması marksizmin ölməsi demək deyildi, elə sadəcə sovet rejiminin dağılması idi. yəni hələ də ümidləri olanlar var ən azından.

əlavə:
max horkheimer "azadlıq və ədalət, dialektik konseptlərdir, marks isə bunların fərqində deyildi" deyir. daha çox azadlıq, daha az ədalətə, daha çox ədalət isə daha az azadlığa səbəb olur və bir insan nəyin daha yaxşı olduğunu müəyyən edə bilməz.

tissot prx | texnologiya